Hotline:0236.628.4455

Trong chuỗi sản xuất thực phẩm, việc kiểm soát chất lượng không chỉ dừng lại ở sản phẩm cuối cùng mà cần được thực hiện ngay từ khâu nguyên liệu, nước sử dụng và trong suốt quá trình chế biến. Một trong những công việc quan trọng nhằm đảm bảo an toàn và tuân thủ pháp luật là lấy mẫu và kiểm nghiệm định kỳ. Đây không chỉ là yêu cầu của các hệ thống quản lý chất lượng như HACCP, ISO 22000, mà còn là trách nhiệm pháp lý và đạo đức của doanh nghiệp đối với người tiêu dùng.

1. Kiểm soát rủi ro từ nguyên liệu đầu vào

Nguyên liệu là yếu tố nền tảng quyết định chất lượng sản phẩm. Nếu nguyên liệu không đảm bảo – tồn dư thuốc bảo vệ thực vật, kim loại nặng, vi sinh vật gây bệnh... – sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng và uy tín thương hiệu.

  • Lấy mẫu định kỳ giúp:

    • Phát hiện sớm nguyên liệu không đạt chuẩn

    • Loại bỏ nguy cơ gây hại từ đầu vào

    • Tuân thủ quy định truy xuất nguồn gốc và quản lý chất lượng

Kết luận: Kiểm nghiệm định kỳ nguyên liệu là hàng rào bảo vệ đầu tiên và hiệu quả nhất.


2. Kiểm tra chất lượng nước chế biến – yêu cầu bắt buộc

Nước là thành phần không thể thiếu trong chế biến thực phẩm, đặc biệt trong rửa, ngâm, pha chế, hấp, nấu... Nếu nguồn nước bị nhiễm vi sinh, hóa chất độc hại, nitrat, hoặc vi khuẩn coliform… thì sản phẩm cuối cùng sẽ bị nhiễm chéo và gây hại.

  • Kiểm nghiệm nước định kỳ giúp:

    • Đảm bảo nguồn nước đạt QCVN (ví dụ QCVN 01-1:2018/BYT)

    • Tránh lây nhiễm vi sinh sang sản phẩm

    • Đáp ứng yêu cầu của thanh tra cơ quan nhà nước và đối tác quốc tế

Kết luận: Kiểm tra nước không chỉ là quy định mà còn là chìa khóa đảm bảo toàn bộ dây chuyền sản xuất an toàn.


3. Kiểm nghiệm sản phẩm – bằng chứng cuối cùng về chất lượng

Dù nguyên liệu và nước đã được kiểm tra, thì sản phẩm cuối cùng vẫn cần được kiểm nghiệm định kỳ để:

  • Xác minh hiệu quả của hệ thống kiểm soát nội bộ

  • Đảm bảo sản phẩm đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật tương ứng (QCVN, TCVN...)

  • Làm cơ sở để cấp chứng nhận VietGAP, HACCP, ISO, hoặc công bố chất lượng

  • Là tài liệu đối phó với sự cố, khiếu nại hoặc truy hồi sản phẩm

Kết luận: Không kiểm nghiệm sản phẩm định kỳ là bỏ qua vòng bảo vệ cuối cùng cho người tiêu dùng và chính doanh nghiệp.


4. Yêu cầu bắt buộc từ pháp luật và hệ thống chứng nhận

  • Nghị định 15/2018/NĐ-CP về an toàn thực phẩm yêu cầu doanh nghiệp phải tự kiểm tra định kỳ theo kế hoạch và lưu hồ sơ.

  • Các tiêu chuẩn như HACCP, ISO 22000, VietGAP, GlobalGAP bắt buộc phải có kế hoạch lấy mẫu – kiểm nghiệm định kỳ có lưu hồ sơ minh chứng.

  • Các doanh nghiệp xuất khẩu thường bị yêu cầu cung cấp kết quả kiểm nghiệm độc lập của sản phẩm, nước và nguyên liệu.


Kết luận: Lấy mẫu định kỳ là hành động chủ động – không phải hình thức

Doanh nghiệp thực phẩm không thể chỉ trông chờ vào may rủi hoặc chỉ “chạy” kiểm nghiệm khi có thanh tra. Việc chủ động xây dựng kế hoạch kiểm tra định kỳ, phối hợp với phòng thử nghiệm uy tín, là cách bảo vệ doanh nghiệp khỏi rủi ro pháp lý, thu hồi sản phẩm, mất uy tín thị trường và khiếu nại người tiêu dùng.

Đây không chỉ là quy định – mà là trách nhiệm, là chiến lược và là đầu tư cho phát triển bền vững.